Kategori: Makaleler

Yemeğin Suyuna Ne Denir? Ekonomik Bir Perspektiften Analiz Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları Ekonomi, temelde sınırsız ihtiyaçlarla sınırlı kaynaklar arasında seçim yapmayı içerir. Bir ekonomist, her zaman şu temel soruyu sorar: Hangi kaynakları hangi amaca yönlendireceğiz? Seçimler, ister bireysel düzeyde ister toplumsal düzeyde olsun, sınırlı kaynakların etkin kullanımını gerektirir. Ancak, kaynakların sadece maddi unsurlar olmadığını, zaman, iş gücü, bilgi ve hatta dikkat gibi unsurların da bu sınırlılığı oluşturduğunu unutmamak gerekir. Bu soruyu gündeme getirirken, bazen çok basit bir şey bile —mesela yemeğin suyu— bize önemli ekonomik dersler verebilir. Yemeğin suyu, bir yemek pişirme sürecinin sonunda geriye kalan, genellikle “gereksiz” kabul…

Türk İnkılâbının Amacı Nedir? Bir Edebiyat Perspektifinden Kelimenin gücü… Ve anlatıların dönüştürücü etkisi. Bir edebiyatçının gözünden bakıldığında, kelimeler sadece iletişim aracı değil, aynı zamanda dünyayı şekillendiren, insanları dönüştüren birer kuvvet olarak karşımıza çıkar. Edebiyatın bu dönüştürücü gücü, toplumsal dönüşüm süreçlerinde de kendini göstermiştir. Türk İnkılâbı, bir halkın sadece siyasal, sosyal ve kültürel değil, aynı zamanda dilsel ve düşünsel anlamda da yeniden inşa edilme sürecinin adıdır. Bu yazıda, Türk İnkılâbı’nın amacını edebiyatın gözlüğünden inceleyerek, dönemin önemli metinleri ve karakterleri üzerinden bir çözümleme yapacağız. Türk İnkılâbı ve Anlatının Yeniden Yazılması Türk İnkılâbı’nın amacı, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında şekillenen toplumsal yapıyı dönüştürmek, halkı…

Tefessi Sıfatı Nedir? Felsefi Bir İnceleme Bir Filozofun Bakış Açısıyla: Dilin Gücü ve Anlamın Derinliği Felsefenin temel meselelerinden biri, dilin ve anlamın doğasıdır. Kelimeler, bazen yüzeysel olarak anlaşılırken, derinlemesine incelendiğinde çok daha karmaşık ve çok katmanlı anlamlar taşır. Her kelimenin arkasında bir düşünce, bir değer veya bir kültür bulunur. Bugün ele alacağımız “tefessi sıfatı” kavramı da, yüzeyde anlaşılması kolay bir terim gibi gözükse de, felsefi açılardan oldukça derin bir tartışmayı hak eder. Bu kavramı, etik, epistemoloji ve ontoloji gibi üç temel felsefi perspektiften inceleyerek, anlamının çok yönlülüğünü keşfetmeye çalışacağız. Tefessi sıfatı, Türkçede genellikle “belirli bir nitelik taşıyan” anlamında kullanılır. Ancak…

Dünyanın Kendine Özgü Şekli Nedir? Farklı Yaklaşımlar Üzerine Bir Tartışma Bir sabah, güneş doğarken bir an durup etrafıma bakıldım ve aklıma bir soru geldi: Dünya gerçekten nasıl bir şekle sahip? Bazen bu tür derin sorular, günün karmaşasında kaybolup gider; ama bazen, bu tür basit gibi görünen sorular hayatımızın anlamını daha derinlemesine sorgulamamıza yol açar. Dünyanın şekli, bilimsel açıdan genellikle “geoit” olarak tanımlanır; yani, tamamen yuvarlak olmayan, ekvator bölgesinde genişleyip kutuplarda hafifçe basık bir şekil. Ama bir gezegenin şekli, sadece fiziksel özelliklerden mi ibaret? Ya da belki de insanlar bu şekli farklı bakış açılarıyla yorumlar? Erkeklerin genellikle veri odaklı, analitik bir…

NH₃: Organik mi, İnorganik mi? Geçmişin ve Bugünün Kimyasal Düşüncesi Bir tarihçi olarak, geçmişin izlerini sürerken bazen öyle anlar gelir ki, tarihsel sürecin izleri yalnızca eski taşlar, eski kitaplar veya eski yapılarla sınırlı kalmaz. Bilim, insanlık tarihindeki en büyük kırılma noktalarından biridir. Kimya, geçmişin izlerini bugüne taşırken, bir maddeyi anlamak, ona atfedilen anlamı anlamakla eşdeğer hale gelir. Bugün, NH₃ yani amonyak maddesinin, organik mi yoksa inorganik mi olduğunu tartışmak, aslında bilimsel düşüncenin zaman içindeki dönüşümünü incelemek gibi bir şeydir. Geçmişte kimya nasıl gelişti, nasıl inorganik ve organik bileşiklerin sınırları çizildi? Ve en önemlisi, bugün bu bileşiklerin kategorilerine bakarken, geçmişin büyük…

Ses Şiddeti Ne Denir? Ekonomik Bir Perspektif Ekonomi, genellikle sınırlı kaynaklar ile bu kaynakların en verimli şekilde nasıl kullanılacağı üzerine düşünmeyi gerektirir. Her seçim, bir fırsat maliyetini beraberinde getirir; yani, bir şey için harcanan kaynaklar başka bir amaç için kullanılamaz. Kaynakların sınırlılığı, ekonominin temel dinamiklerinden biridir ve bu dinamikler, hem bireysel kararları hem de toplumsal refahı etkileyen karmaşık ilişkiler ağı oluşturur. Bu yazıda, “ses şiddeti” kavramını ekonomik bir bakış açısıyla ele alarak, piyasa dinamikleri, bireysel tercihler ve toplumsal refah bağlamında nasıl bir etki yarattığını analiz edeceğiz. Ses Şiddeti ve Ekonomik Kaynaklar: Kavramın Temelleri Ses şiddeti, bir ses dalgasının gücünü ölçen…

Vidalı Kroşe Nedir? Gücün ve Tekniğin Buluştuğu Nokta Boks dünyasında her yumruğun kendine has bir anlamı ve etkisi vardır. Ancak bazı teknikler vardır ki, adları bile heyecan uyandırır. Bunlardan biri de “vidalı kroşe”. Bu terimi ilk duyduğunuzda, belki de aklınızda tam olarak ne olduğu netleşmemiştir. Vidalı kroşe, boksun ustalarından biriyle karşılaştığınızda, tüm dikkatleri üzerine çeken, hem güçlü hem de stratejik bir vuruştur. Peki, bu teknik nasıl ortaya çıkmıştır? Gerçekten bu kadar etkili midir? Gelin, bu soruların yanıtlarını hikayeler ve veriler eşliğinde keşfederek, vidalı kroşenin ne olduğuna yakından bakalım. Vidalı Kroşe: Teknikten Güce Yolculuk Vidalı kroşe, tıpkı bir vida gibi, vücudun…

Has Murad Paşa Kimdir? Osmanlı’nın Köklerine Uzanan Bir Hikâye    Merhaba arkadaşlar; bugün sizlerle birlikte zamanın katmanlarını aşan, kökenleri Bizans’a kadar uzanan ama Osmanlı’nın yükselişinde önemli bir rol oynayan bir devlet adamının izini süreceğiz: Has Murad Paşa. İsterseniz bir fincan kahveyle başlayalım, çünkü bu hikâye yalnızca tarihî bir biyografi değil, aynı zamanda kimliklerin, göçlerin ve kültürlerin birbirine nasıl dokunduğunun da hikâyesi. Hazırsanız dalıyoruz. — 1. Kökenleri ve Yükselişi Has Murad Paşa, aslen Bizanslı soylu bir aileden geliyor. 15. yüzyılda yaşadığı belirtilen bu devlet adamının, Palaiologos Hanedanı’na mensup olduğu yönünde kaynaklar mevcut. ([Vikipedi][1]) Fethin ardından devşirme ya da farklı yollardan Osmanlı sarayına dâhil edilen…

Milli Ara Ne Zaman Başlıyor? Bir Futbol Hikâyesiyle Zamanı Duyma Bir sabah, Efe ve Zeynep, kahvaltı masasında birbirlerine bakarken, dışarıda yağmurun çiselendiğini fark ettiler. Gün, her zamanki gibi koşturmacalarla başlamıştı. Efe, bu sabah telefonuna göz atarken Zeynep, gazetede futbol haberlerini karıştırıyordu. “Milli ara ne zaman başlıyor?” diye sordu Zeynep, gündemden her zaman bir adım geride kalan ama futbolu bir şekilde hep takip eden birine dönüşmüştü. Efe, başını kaldırmadan “Bu hafta, Zeynep. Milli ara başlıyor, ama ne gerek var? İster misin izlemeyi?” diye cevapladı. Zeynep gülümsedi, ama o gülümseme kısa sürdü. Çünkü onun için milli aralar sadece futbolla ilgili değildi. Bu…