Gemide Yağcı Ne Kadar Maaş Alır? Denizcilik Dünyasından Bir Hikâye ve Verilerle Derin Analiz
Küçük bir liman şehrinde, sabahın ilk ışıklarıyla birlikte “yağcı” olarak denize açılmak üzere hazırlanan genç bir işçi, bir yandan ailesine sağlamak istediği güvenliği, bir yandan da bilinmezlerle dolu deniz rutiniyle yüzleşiyordu. Bu hikâye, aslında yalnızca o genç adamın değil; denizcilik sektöründe görev yapan tüm yağcıların az bilinen emeğini ve karşılığında ne aldıklarını anlamak için iyi bir başlangıç noktasıdır.
Yağcı Nedir, Ne İş Yapar?
Gemide “yağcı” olarak adlandırılan çalışan, geminin makine dairesindeki yağlama işlemlerinden, motor ve yardımcı makinelerin bakımını sağlamak için gereken yağ değişimlerinden, sızıntı kontrollerinden ve genel makine temizliğinden sorumludur. Bu iş, teknik bilgi gerektirir; makine dairesinin sıcaklığı, titreşimi, bakım ihtiyaçlarıyla sürekli karşı karşıya kalınır. Dolayısıyla iş tanımı basit görünse de zorluklarla doludur: uzun saatler, gürültü, titreşim, bazen uzak limanlar…
Bu görevi üstlenen kişi için maaş konusu “denizcilik” yaşamının bir yansımasıdır: kontrat süreleri, gemi tipi, uluslararası bandıra, tehlikeli yük taşıma durumu, deneyim düzeyi ve döviz kuru gibi faktörler maaşı ciddi biçimde etkiler. Bu yüzden “yağcı ne kadar maaş alır?” sorusunun cevabı sabit değil; ancak veriler ve hikâyeler üzerinden birkaç eğilim çıkarılabilir.
Verilerle Yağcı Maaşları: Ne Kadar Kazanılıyor?
Türkiye’deki güncel verilere göre:
eleman.net 2025 maaş rehberine göre bir gemi yağcısı için ortalama aylık maaş yaklaşık 40.600 TL olarak belirtilmiş. En düşük yaklaşık 30.900 TL, en yüksek ise 57.500 TL seviyelerinde. ([Eleman][1])
Diğer bir kaynakta ise uluslararası ya da uzak rota gemilerinde görev yapan yağcılara “yaklaşık 1.000–1.800 USD” gibi rakamların bildirildiği görülüyor. ([e-marineeducation.com][2])
Bir analizde belirtiliyor ki “orta tonajlı gemilerde usta gemici/yağcı maaşları” önceki yıllara kıyasla nominal artmış olsa da yüksek enflasyon ve kur farkı nedeniyle alım gücü açısından zayıflamış durumda. ([Deniz İşçileri Platformu][3])
Bu veriler ışığında söyleyebiliriz: Türkiye içi rota ve Türk bayraklı gemilerde yağcı için ortalama maaş ~40 bin TL düzeyinde. Ancak gemi bayrağı, rotası (yakın deniz ya da uzak/uluslararası), yük tipi (tehlikeli madde vs), sözleşme süresi (4+1, 6+1 gibi) maaşı yukarı veya aşağı çekebilir.
Hikâyelerle Duygusal Boyut
Örneğin, Ahmet usta (adını değiştirdim), Türkiye bayraklı bir kuru yük gemisinde 6 + 1 kontratla çalışıyor. Gemi birkaç ay limanlarda, birkaç ay dış rotalarda olacak şekilde çalışıyor. Ahmet’in alacağı temel maaş Türkiye’deki ortalamaların üzerinde: USD üzerinden bir sözleşme ile çalıştığında döviz kuru yükseldiğinde kazancı artabiliyor. Ancak bir kontrat bittiğinde birkaç hafta kara kalıp ailesiyle geçireceği zaman dilimi oluyor ve o süreçte ücret almıyor. Ahmet bu durumu şöyle anlatıyor:
> “Gemiden indiğimde maaş duruyor, ama o süre benim için tatil değil, yeni kontrata kadar bekleme süreci… Bu bekleme süreci de aile bütçesini düşünüyorum.”
Bir başka hikâye de Yaren’den geliyor; kadın bir yağcı adayı. Sektörde yağcı pozisyonunda kadın çok az. Yaren, kısa süreli bir kontrat alabilmiş ve döviz üzerinden çalışmış. Maaşı kenara koyabileceği bir gelir olmuş ama “gemide kadın olmak ayrı bir sınav” diyor. Bu tür bireysel hikâyeler, maaş rakamlarının ötesinde “yaşam tarzı”, “bekleme süreleri”, “denizden kopma” gibi boyutları ortaya koyuyor.
Maaşı Etkileyen Faktörler ve Tartışmalı Noktalar
Deneyim ve yetkinlik: Yeni başlayan bir yağcı ile 10+ yıl tecrübeli bir yağcı arasında maaş farkı belirgin. Eleman.net verilerine göre 0‑1 yıl için ~31.400 TL, 10 yıl üstü için ~44.000 TL ortalamaları mevcut. ([Eleman][1])
Gemi bayrağı ve rota: Uluslararası bandıralı, tehlikeli yük taşıyan gemilerde maaşlar yükseliyor. Yerli kısa rotalı gemilerde daha düşük olabilir. Örneğin listeye göre 1.500 USD – 1.900 USD maaş veren firmalar var. ([e-marineeducation.com][2])
Sözleşme süresi ve bekleme: 6 + 1 sözleşmeler yaygın. Bir “+1” ay gemideyken alınan ücretin durumu gibi detaylar maaşı net etkiliyor.
Döviz kuru ve enflasyon: Döviz üzerinden maaş alanlar avantajlı olabilir ancak TL’ye çevrildiğinde alım gücü düşebilir. Analizlerde bu konu özellikle eleştiriliyor. ([Deniz İşçileri Platformu][3])
Yaşam koşulları ve erişilebilir haklar: Sigorta, tatil süreleri, yıpranma payı gibi haklar yeterince sağlanmıyor olabilir. Bu da maaşın “net kazanç” anlamında gerçek değerini düşürüyor.
Sonuç ve Düşünmeye Davet
Gemide yağcı olarak çalışmak, teknik olarak zorlu ve sosyal bakımdan fedakârlık isteyen bir yaşam. Veriler göstermektedir ki “ortalama ~40.000 TL” seviyeleriyle başlayan maaşlar, birçok değişkene bağlı olarak artabiliyor ya da azabiliyor. Ancak bireysel hikâyeler, maaş rakamlarının arkasındaki bekleme sürelerini, denizden kopma korkusunu, döviz dalgalanmalarının aile bütçesine etkisini gösteriyor.
Şimdi sizinle paylaşmak istiyorum:
Sizce bu “yağcı” pozisyonunda maaş ve şartlar, denize özel koşulları göz önüne alarak yeterli mi?
Denizcilik sektöründe, özellikle yağcı gibi “görünmeyen” emek veren roller için nasıl iyileştirmeler yapılmalı?
Eğer siz ya da bir tanıdığınız gemide çalışmışsa, kontrat süresi ve maaş arasındaki ilişkiyi nasıl deneyimlediniz?
Yorumlarınızla bu sohbeti zenginleştirelim ve denizcilik dünyasının bu önemli cephesini birlikte tartışalım.
[1]: “Gemi Yağcısı Maaşları 2025 ve Aylık Gemi Yağcısı Maaşı | Eleman.net”
[2]: “Yağcı Maaşları – e-MarineEducation.com”
[3]: “Maaşlar, Alım Gücü ve Enflasyon: Denizciler Kriz ile Yüzleşiyor”